Mikroorganizmy probiotyczne zgodnie z definicją WHO to konkretne szczepy bakterii oraz drożdży, które podawane w odpowiednich ilościach mają udowodniony korzystny i prozdrowotny wpływ na organizm człowieka. Są one stosowane podczas problemów przewodu pokarmowego, przy infekcjach układu moczowo-płciowego, zakażeniami bakterią H. pylori, lub przy atopowym zapaleniu skóry.
Żeby konkretny mikroorganizm zaliczyć do grupy probiotyków musi on spełnić kilka wymagań, m.in.:
- przynależność rodzajowa i gatunkowa musi być potwierdzona przeprowadzonymi badaniami molekularnymi
- muszą być oporne na działanie kwasu żołądkowego oraz żółci
- musi je cechować trwałość i żywotność ze względu na przechowywanie w środowisku niekorzystnym
- nie mogą wykazywać działania patogennego, rakotwórczego czy inwazyjnego
- muszą pochodzić od ludzi
Mikroorganizmy probiotyczne to najczęściej pałeczki kwasu mlekowego Lactobacillus sp. oraz bakterie z rodzaju Bifidobacterium, jak również drożdże Saccharomyces boulardii. Każdy szczep w produkcie probiotycznym powinien zostać określony i nazwany zgodnie z Międzynarodowym Kodem Nomenklatury. W obrębie danego gatunku szczepy mogą różnić się zarówno pod względem wywoływanego efektu, cech technologicznych, ale także zastosowania w różnych jednostkach chorobowych.
Ilość mikroorganizmów probiotycznych w naszym organizmie jest ściśle determinowana przez substancje spożywcze nieulegające strawieniu, a wpływające korzystnie na gospodarza poprzez stymulowanie wzrostu oraz aktywności bakterii zasiedlających jelita, czyli prebiotyki. Najczęściej stosowanymi stymulantami mikroorganizmów probiotycznych są oligosacharydy i fruktooligosacharydy (FOS) zawarte w pokarmach, takich jak: szparagi, karczochy, cykoria, cebula, czy płatki kukurydziane.
COLONY-FORMING UNITS
Jednostka tworzenia kolonii (CFU) to wskaźnik używany do określenia ilości żywych i kolonizujących mikroorganizmów w próbce, zwłaszcza w kontekście produktów probiotycznych i innych produktów zawierających mikroorganizmy. W przypadku probiotyków, ilość CFU jest kluczowym wskaźnikiem jakości i skuteczności. Aby produkt był uważany za probiotyk, musi zawierać wystarczającą ilość żywych mikroorganizmów, która może przetrwać w przewodzie pokarmowym, osiedlić się w jelitach i przynosić korzyści zdrowotne. Przyjmuje się, że dawka terapeutyczna powinna wynosić 106–109 do 108–1010 CFU.
- Stabilność i żywotność:
W przypadku probiotyków ważne jest także określenie, czy mikroorganizmy w produkcie są stabilne i żywotne przez cały okres ważności do spożycia. Dlatego producenci probiotyków często przeprowadzają testy stabilności, aby ocenić, czy ilość CFU pozostaje na odpowiednio wysokim poziomie przez cały określony czas przechowywania.
- Proces oznaczania CFU:
W metodzie mikrobiologicznej do oznaczania ilości mikroorganizmów w próbce używa się odpowiedniego podłoża hodowlanego. Próbka jest rozkładana na podłożu, a następnie inkubowana w kontrolowanych warunkach przez dany czas. Po zakończeniu inkubacji, zlicza się liczby kolonii, które powstały z jednostek mikroorganizmów w próbce. Ta liczba jest wyrażana jako ilość CFU na gram (lub na jednostkę objętości) produktu. Precyzja i dokładność pomiarów są więc kluczowe, dlatego przy analizie ilościowej probiotyków stosujemy rygorystyczne procedury i kontrole jakości, aby zagwarantować, że wyniki są wiarygodne i powtarzalne.
W Laboratorium Mikrobiologicznym JCI wykonujemy także szereg badań potwierdzających jakość dostępnych na rynku probiotyków. Poza oznaczaniem dokładnej liczby CFU, sprawdzamy przeżywalność zastosowanych szczepów w stymulowanym środowisku żołądkowym, oporność szczepów probiotycznych na szczepy patogenne, a także wykonujemy identyfikacje za pomocą spektrometru MS MALDI-TOF posługując się najnowszą nomenklaturą.
Kontakt w sprawie oferty:
Agnieszka Serwinowska
K: +48 797 611 171
E: agnieszka.serwinowska@jci.pl